ਹੀਰ ਸਿਆਲਾਂ ਦੀ

ਆਰੀ ਆਰੀ ਆਰੀ
ਹੇਠ ਬਰੋਟੇ ਦੇ
ਦਾਤਣ ਕਰੇ ਕੁਆਰੀ
ਦਾਤਣ ਕਿਉਂ ਕਰਦੀ
ਦੰਦ ਚਿੱਟੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਮਾਰੀ
ਦੰਦ ਚਿੱਟੇ ਕਿਉਂ ਕਰਦੀ
ਸੋਹਣੀ ਬਨਣ ਦੀ ਮਾਰੀ
ਸੋਹਣੀ ਕਿਉਂ ਬਣਦੀ
ਪ੍ਰੀਤ ਕਰਨ ਦੀ ਮਾਰੀ
ਸੁਣ ਲੈ ਹੀਰੇ ਨੀ
ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਭੌਰ ਸਰਕਾਰੀ
.............
ਚੂਪੇ ਗੰਨੇ ਚੱਬੇ ਸਿੱਟੇ
ਰਾਖੀ ਖੇਤ ਦੀ ਕਰਦੀ
ਹੀਰ ਸਿਆਲਾਂ ਦੀ
ਅਲਕ ਬਛੇਰੀ ਪਲਦੀ
.............
ਉੱਤੇ ਹੀਰ ਨੇ ਲਈ ਫੁਲਕਾਰੀ
ਕੁੜਤੀ ਖੱਦਰ ਦੀ ਪਾਈ
ਕੁੜੀਆਂ 'ਚ ਚੰਦ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ
ਹੀਰ ਗਿੱਧੇ ਵਿੱਚ ਆਈ
.............
ਜੇਠ ਹਾੜ ਵਿਚ ਅੰਬ ਬਥੇਰੇ
ਸੌਣ ਜਾਮਨੂੰ ਪੀਲਾਂ
ਰਾਂਝਿਆ ਆ ਜਾ ਵੇ
ਪਾ ਕੇ ਪਟਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕੀਲਾਂ
.............
ਚੌਂਕ ਚੰਦ ਤੈਂ ਗੁੰਦ ਲਏ ਹੀਰੇ
ਗਹਿਣਿਆਂ ਭਰੀ ਪਟਾਰੀ
ਹੱਥ ਤਾਂ ਤੇਰੇ ਮਹਿੰਦੀ ਰੰਗਲੇ
ਸਹੁਰੀਂ ਜਾਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ
ਰਾਂਝੇ ਦੀਏ ਹੀਰੇ ਨੀ
ਬਚਨਾਂ ਤੋਂ ਤੂੰ ਹਾਰੀ
.............
ਖਟੱਣ ਗਏ ਕੀ ਖੱਟ ਲਿਆਏ
ਖੱਟ ਕੇ ਲਿਆਏ ਪਾਵੇ
ਰਾਂਝੇ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਕੇ
ਮੈਥੋਂ ਪੱਬ ਚੁੱਕਿਆ ਨਾ ਜਾਵੇ
.............
ਲੈ ਨੀ ਹੀਰੇ ਰੋਟੀ ਖਾ ਲੈ
ਮੈਂ ਨੀਂ ਸੱਸੇ ਖਾਂਦੀ
ਟੂਮ ਛੱਲਾ ਤੇਰੇ ਘੜਤ ਬਥੇਰਾ
ਵਿਚ ਕੁਰਸਾਂ ਦੀ ਚਾਂਦੀ
ਰਾਂਝੇ ਚਾਕ ਬਿਨਾ ਜੀ ਨੀ ਲਗਦਾ
ਜਾਨ ਨਿਕਲਦੀ ਜਾਂਦੀ
ਧਰਤੀ ਖੇੜਿਆਂ ਦੀ
ਹੀਰ ਨੂੰ ਵੱਢ ਵੱਢ ਖਾਂਦੀ
.............

ਜੰਗਲ ਦੀ ਮੈਂ ਜੰਮੀ ਜਾਈ

ਸੁਣ ਨੀ ਕੁੜੀਏ ਮਛਲੀ ਵਾਲੀਏ
ਮਛਲੀ ਨਾ ਚਮਕਾਈਏ
ਖੂਹ ਟੋਭੇ ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਚਰਚਾ
ਚਰਚਾ ਨਾ ਕਰਵਾਈਏ
ਨੀ ਆਵਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ
ਫੁੱਲ ਵਰਗੀ ਰੱਖ ਜਾਈਏ
.............
ਹਰ ਵੇ ਬਾਬਲਾ ਹਰ ਵੇ
ਮੇਰਾ ਮਾਝੇ ਸਾਕ ਨਾ ਕਰ ਵੇ
ਮਾਝੇ ਦੇ ਜੱਟ ਬੁਰੇ ਸੁਣੀਂਦੇ
ਪਾਉਂਦੇ ਊਠ ਨੂੰ ਖਲ ਵੇ
ਖਲ ਤਾਂ ਮੈਥੋਂ ਕੁੱਟੀ ਨਾ ਜਾਂਦੀ
ਗੁੱਤੋਂ ਲੈਂਦੇ ਫੜ ਵੇ
ਮੇਰਾ ਉੱਡੇ ਡੋਰੀਆ
ਮਹਿਲਾਂ ਵਾਲੇ ਘਰ ਵੇ
.............
ਜੰਗਲ ਦੀ ਮੈਂ ਜੰਮੀ ਜਾਈ
ਚੰਦਰੇ ਪੁਆਧ ਵਿਆਹੀ
ਹੱਥ 'ਚ ਕੁਰਪਾ ਮੋਢੇ ਚਾਦਰ
ਮੱਕੀ ਗੁੱਡਣ ਲਾਈ
ਗੁੱਡਦਿਆਂ ਗੁੱਡਦਿਆਂ ਪੈ ਗਏ ਛਾਲੇ
ਆਥਣ ਨੂੰ ਘਰ ਆਈ
ਘਰ ਆਉਂਦੀ ਨੂੰ ਸੱਸ ਦੇਵੇ ਤਾਹਨੇ
ਘਾਹ ਦੀ ਪੰਡ ਨਾ ਲਿਆਈ
ਵੱਡੇ, ਕੱਟੇ, ਵੱਗ ਰਲਾਵਾਂ
ਮਹਿੰ ਨੂੰ ਲੈਣ ਕਸਾਈ
ਪੰਜੇ ਤੇਰੇ ਪੁੱਤ ਮਰ ਜਾਣ
ਛੀਵਾਂ ਮਰੇ ਜਮਾਈ
ਸੱਤਮਾਂ ਤੇਰਾ ਉਹ ਮਰ ਜਾਵੇ
ਜੀਹਦੇ ਲੜ ਤੂੰ ਲਾਈ
ਅੱਠਮੇਂ ਤੇਰੇ ਮਰਨ ਭਤੀਜੇ
ਨੌਮਾਂ ਮਰਜੇ ਭਾਈ
ਗਾਲ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ
ਕੀਹਨੇ ਕੱਢਣ ਸਖਾਈ
.............
ਮਹੀਵਾਲ ਨੇ ਦੇਖੀ ਸੋਹਣੀ
ਖੜਾ ਕਰੇ ਤਦਬੀਰਾਂ
ਰੱਬਾ ਤੇਰਾ ਅੰਤ ਨਾ ਆਇਆ
ਕਾਲਜਾ ਹੋ ਗਿਆ ਲੀਰਾਂ
ਖਾਤਰ ਸੋਹਣੀ ਦੀ
ਹੋ ਗਿਆ ਵਾਂਗ ਫਕੀਰਾਂ
.............
ਜਦੋਂ ਹੀਰ ਦਾ ਧਰਿਆ ਮੁਕਲਾਵਾ
ਉਸ ਨੂੰ ਖਬਰ ਨਾ ਕਾਈ
ਕੁੜੀਆਂ ਉਹਦੇ ਹੋਈਆਂ ਉਦਾਲੇ
ਉਹਨੇ ਮੰਹਿਦੀ ਨਾ ਲਾਈ
ਸੁੱਤੀ ਪਈ ਦੇ ਲਾ 'ਤੀ ਮੰਹਿਦੀ
ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ਰੰਗ ਇਲਾਹੀ
ਪਾਣੀ ਲਾ ਲਾ ਹੀਰ ਧੋਵੇ ਬਥੇਰਾ
ਧੋਣ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨਾ ਆਈ
ਮੰਹਿਦੀ ਸ਼ਗਨਾਂ ਦੀ
ਚੜ੍ਹ ਗਈ ਦੂਣ ਸਵਾਈ
.............

ਧੰਨਵਾਦ : Rajwant Kaur(Dr.) Punjabi Tribune

ਇਸ਼ਕ ਤੰਦੂਰ ਹੱਡਾਂ ਦਾ ਬਾਲਣ

ਇਸ਼ਕ ਤੰਦੂਰ ਹੱਡਾਂ ਦਾ ਬਾਲਣ
ਦੋਜਕ ਨਾਲ ਤਪਾਵਾਂ
ਕੱਢ ਕਾਲਜਾ ਕਰ ਲਾਂ ਪੇੜੇ
ਇਸ਼ਕ ਪਲੇਥਣ ਲਾਵਾਂ
ਕੁੱਟ ਚੂਰੀ ਮੈਂ ਪੋਣੇ ਬੰਨ੍ਹਦੀ
ਘਿਓ ਨੈਣਾਂ ਦਾ ਪਾਵਾਂ
ਜਿਗਰੀ ਯਾਰ ਦੀਆਂ
ਬਹਿ ਕੇ ਔਸੀਆਂ ਪਾਵਾਂ
..............
ਸੁਣ ਨੀ ਮੇਲਣੇ ਨੱਚਣ ਆਲੀਏ
ਰੂਪ ਤੇਰਾ ਹੈ ਬਾਹਲਾ
ਮੱਥੇ ਤੇਰੇ ਬਿੰਦੀ ਸੋਂਹਦੀ
ਜਿਉਂ ਅਹਿਰਨ ਵਿਚ ਫ਼ਾਲਾ
ਚਿੱਟੇ ਟੂਲ ਦੀ ਕੁੜਤੀ ਸਮਾ ਲੈ
ਉੱਤੇ ਲੈ ਲਾ ਡੋਰੀਆ ਕਾਲਾ
ਹਸਦੀ ਦੇ ਫੁੱਲ ਕਿਰਦੇ
ਚੁਗਦਾ ਫਿਰੇ ਕੁਮਾਰਾ
ਰਾਤੀਂ ਕੀ ਗੁਜਰੀ
ਦੱਸ ਪਤਲੋ ਦਿਆ ਯਾਰਾ
..............
ਨੀ ਨੱਕ ਵਿਚ ਤੇਰੇ ਲੌਂਗ ਤੇ ਮਛਲੀ
ਮੱਥੇ ਚਮਕੇ ਟਿੱਕਾ
ਤੇਰੇ ਮੂਹਰੇ ਚੰਨ ਅੰਬਰਾਂ ਦਾ
ਲਗਦਾ ਫਿੱਕਾ ਫਿੱਕਾ
ਨੀਂ ਹੱਥੀਂ ਤੇਰੇ ਛਾਪਾਂ ਛੱਲੇ
ਬਾਹੀਂ ਚੂੜਾ ਛਣਕੇ
ਨੀ ਕੱਦ ਨੱਚੇਂਗੀ
ਨੱਚ ਲੈ ਪਟੋਲਾ ਬਣਕੇ
..............
ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਲੱਗਣ ਝੜੀਆਂ
ਭਾਦੋਂ ਵਿਚ ਅੜਾਕੇ
ਤੇਲ ਬਾਝ ਨਾ ਪੱਕਣ ਗੁਲਗੁਲੇ
ਦੇਖ ਰਹੀ ਪਰਤਿਆ ਕੇ
ਹੀਰ ਨੇ ਰਾਂਝੇ ਦੇ
ਰੱਖ 'ਤੇ ਕੰਨ ਪੜਵਾ ਕੇ
..............
ਘਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਾਗੋ ਲਾਗੀ
ਖੇਤ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਆਈਆਂ
ਉੱਚੀਆਂ ਚਰ੍ਹੀਆਂ ਸੰਘਣੇ ਬਾਜਰੇ
ਖੇਡਣ ਲੁਕਣ ਮਚਾਈਆਂ
ਲੈ ਕੇ ਗੋਪੀਆਂ ਚੜ੍ਹਗੀ ਮਨੇ ਤੇ
ਚਿੜੀਆਂ ਖੂਬ ਉਡਾਈਆਂ
ਧੁਰ ਤੱਕ ਨਿਭਣਗੀਆਂ
ਨਿਆਣੀ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਲਾਈਆਂ
..............

ਤੇਰੇ ਲੌਂਗ ਦਾ ਪਿਆ ਲਿਸ਼ਕਾਰਾ

ਬਾਬਲ ਮੇਰੇ ਬਾਗ ਲਵਾਇਆ

ਵਿਚ ਬਹਾਇਆ ਮਾਲੀ

ਬੂਟੇ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੇਵੇ

ਫ਼ਲ ਲਗਦਾ ਡਾਲੀ ਡਾਲੀ

ਰੂਪ ਕੁਆਰੀ ਦਾ

ਦਿਨ ਚੜਦੇ ਦੀ ਲਾਲੀ

...............

ਸੁਣ ਵੇ ਬਾਗ ਦਿਆ ਬਾਗ ਬਗੀਚਿਆ

ਸੁਣ ਵੇ ਬਾਗ ਦਿਆ ਮਾਲੀ

ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਦੋ ਦੋ ਫੁੱਲ ਲੱਗੇ

ਕਈਆਂ ਦੀ ਝੋਲੀ ਖਾਲੀ

ਰੂਪ ਕੁਆਰੀ ਦਾ

ਦਿਨ ਚੜਦੇ ਦੀ ਲਾਲੀ

...............

ਆਉਣ ਜਾਣ ਨੂੰ ਬੋਤੀ ਲੈ ਲੈ

ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਨੂੰ ਬੂਰੀ

ਆਪਣੇ ਕਿਹੜੇ ਬਾਲਕ ਰੋਂਦੇ

ਕੁੱਟ ਖਾਂਵਾਂਗੇ ਚੂਰੀ

ਜੀਹਦਾ ਲੱਕ ਪਤਲਾ

ਉਹ ਹੈ ਮਜਾਜਣ ਪੂਰੀ

...............

ਭੱਤਾ ਲੈ ਕੇ ਤੂੰ ਚੱਲੀ ਸੰਤੀਏ

ਮੱਥੇ ਲੱਗ ਗਿਆ ਤਾਰਾ

ਘੁੰਡ ਚੱਕ ਕੇ ਦੇਖਣ ਲੱਗੀ

ਕਣਕਾਂ ਲੈਣ ਹੁਲਾਰਾ

ਦਿਲ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਐਂ ਪਿਘਲ ਗਿਆ

ਜਿਉਂ ਬੋਤਲ 'ਚੋਂ ਪਾਰਾ

ਹਾਲੀਆਂ ਨੇ ਹਲ ਛੱਡ ਤੇ

ਤੇਰੇ ਲੌਂਗ ਦਾ ਪਿਆ ਲਿਸ਼ਕਾਰਾ

...............

ਐਧਰ ਕਣਕਾਂ ਔਧਰ ਕਣਕਾਂ

ਵਿਚ ਕਣਕਾਂ ਦੇ ਰਾਈ

ਰਾਈ ਰਾਈ ਵੇਚ ਕੇ

ਨੀਂ ਮੈਂ ਪੋਲੀ ਨੱਥ ਕਰਾਈ

ਜਦ ਮੈਂ ਪਾ ਕੇ ਲੰਘਣ ਲੱਗੀ

ਝਾਂਜਰ ਦਵੇ ਦੁਹਾਈ

ਰਸਤਾ ਛੱਡ ਦਿਉ ਵੈਰੀਓ

ਮੈਂ ਪੰਜਾਬਣ ਜੱਟੀ ਆਈ

...............

ਜਿੰਦ ਰਾਂਝਣ ਨਾਂ ਕਰਨੀ

ਬਹਿ ਦਰਵਾਜੇ ਪੌਣ ਮੈਂ ਲੈਂਦੀ

ਜਦ ਆਵੇ ਮੈਨੂੰ ਗਰਮੀ

ਉੱਚਾ ਬੋਲ ਮੈਂ ਕਦੇ ਨਾ ਬੋਲਾਂ

ਵੇਖ ਲੈ ਮੇਰੀ ਨਰਮੀ

ਤਖ਼ਤ ਹਜ਼ਾਰੇ ਤੂੰ ਜੰਮਿਆ ਰਾਂਝਣਾ

ਮੈਂ ਸਿਆਲਾਂ ਦੇ ਜਰਮੀ

ਸੱਦ ਪਟਵਾਰੀ ਨੂੰ

ਜਿੰਦ ਰਾਂਝਣ ਦੇ ਨਾਂ ਕਰਨੀ

...........................

ਤੂੰ ਹਸਦੀ ਦਿਲ ਰਾਜੀ ਮੇਰਾ

ਲਗਦੇ ਬੋਲ ਪਿਆਰੇ

ਚਲ ਕਿਧਰੇ ਦੋ ਗੱਲਾਂ ਕਰੀਏ

ਬਹਿ ਕੇ ਨਦੀ ਕਿਨਾਰੇ

ਲੁਕ ਲੁਕ ਲਾਈਆਂ ਪਰਗਟ ਹੋਈਆਂ

ਬੱਜ ਗਏ ਢੋਲ ਨਗਾਰੇ

ਸੋਹਣੀਏ ਆ ਜਾ ਨੀ

ਡੁੱਬਦਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਬ ਤਾਰੇ

...........................

ਸਹੁਰੇ ਸਹੁਰੇ ਨਾ ਕਰਿਆ ਕਰ ਨੀ

ਕੀ ਲੈਣਾ ਸਹੁਰੇ ਜਾ ਕੇ

ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਦਿੰਦੇ ਖੰਡ ਦੀ ਚਾਹ

ਫੇਰ ਦਿੰਦੇ ਗੁੜ ਪਾ ਕੇ

ਨੀ ਰੰਗ ਬਦਲ ਗਿਆ

ਦੋ ਦਿਨ ਸਹੁਰੇ ਜਾ ਕੇ

...........................

ਮੰਹਿਦੀ ਮੰਹਿਦੀ ਸਭ ਜੱਗ ਕੰਹਿਦਾ

ਮੰਹਿਦੀ ਬਾਗ 'ਚ ਰੰਹਿਦੀ

ਬਾਗਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਸਸਤੀ ਮਿਲਦੀ

ਹੱਟੀਆਂ ਤੇ ਮੰਹਿਗੀ

ਹੇਠਾਂ ਕੂੰਡੀ ਉੱਤੇ ਸੋਟਾ

ਚੋਟ ਦੋਹਾਂ ਦੀ ਸੰਹਿਦੀ

ਘੋਟ ਘੋਟ ਕੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਲਾਈ

ਫੋਲਕ ਹੋ ਹੋ ਲੰਹਿਦੀ

ਬੋਲ ਸ਼ਰੀਕਾਂ ਦੇ

ਮੈਂ ਨਾ ਬਾਬਲਾ ਸੰਹਿਦੀ

...........................

ਮਾਹੀ ਮੇਰੇ ਦਾ ਪੱਕਿਆ ਬਾਜਰਾ

ਤੁਰ ਪਈ ਗੋਪੀਆਂ ਫੜ ਕੇ

ਖੇਤ ਜਾ ਕੇ ਹੂਕਰ ਮਾਰੀ

ਸਿਖਰ ਮਨੇ ਤੇ ਚੜ ਕੇ

ਉੱਤਰਦੀ ਨੂੰ ਆਈਆਂ ਝਰੀਟਾਂ

ਚੁੰਨੀ ਪਾਟ ਗਈ ਅੜ ਕੇ

ਤੁਰ ਪਰਦੇਸ ਗਿਉਂ

ਦਿਲ ਮੇਰੇ ਵਿਚ ਵੜ ਕੇ

...........................

ਸੁਣ ਨੀ ਕੁੜੀਏ ਮਛਲੀ ਵਾਲੀਏ

ਮਛਲੀ ਨਾ ਚਮਕਾਈਏ

ਖੂਹ ਟੋਭੇ ਤੇਰੀ ਹੁੰਦੀ ਚਰਚਾ

ਚਰਚਾ ਨਾ ਕਰਵਾਈਏ

ਪਿੰਡ ਦੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਤੋਂ

ਨੀਮੀਂ ਪਾ ਨੰਘ ਜਾਈਏ

...........................

ਆਰੀ ਆਰੀ ਆਰੀ

ਵਿਚ ਦਰਬਾਜੇ ਦੇ

ਫੁੱਲ ਕੱਢਦਾ ਫੁਲਕਾਰੀ

ਟੁੱਟਗੀ ਤੜੱਕ ਕਰਕੇ

ਕੀ ਅੱਲੜਾਂ ਦੀ ਯਾਰੀ

ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜ ਚੱਲਿਆ

ਫਿੱਟ ਕੱਚਿਆ ਵੇ ਤੇਰੀ ਯਾਰੀ

ਹਾਕਾਂ ਘਰ ਵੱਜੀਆਂ

ਛੱਡ ਮਿੱਤਰਾ ਫੁੱਲਕਾਰੀ

...........................

ਕੋਰੀ ਕੋਰੀ ਕੂੰਡੀ ਵਿੱਚ

ਮਿਰਚਾਂ ਮੈਂ ਰਗੜਾਂ

ਸਹੁਰੇ ਦੀ ਅੱਖ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੰਨੀਆਂ

ਘੁੰਡ ਕੱਢਣ ਦੀ ਅਲਖ ਮੁਕਾ ਦਿੰਨੀਆਂ

...........................

ਜੇ ਮੁੰਡਿਆ ਮੈੰਨੂ ਨੱਚਦੀ ਵੇਖਣਾ

ਬਾਂਕਾਂ ਲਿਆ ਦੋ ਭੈਣ ਦੀਆਂ

ਅੱਡੀ ਵੱਜੇ ਤੇ ਧਮਕਾਂ ਪੈਣਗੀਆਂ

...........................

ਬਾਰੀਂ ਬਰਸੀਂ ਖੱਟਣ ਗਿਆ ਸੀ

ਖੱਟ ਕੇ ਲਿਆਇਆ ਪੱਖੀਆਂ

ਘੁੰਡ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕੀਤੀਆਂ

ਗੋਰਾ ਰੰਗ ਤੇ ਸ਼ਰਬਤੀ ਅੱਖੀਆਂ

...........................